Historia 1889-2020 opracowana przez Leszka Borysiaka z okazji 130 lecia Poznańskiego Związku
Skrócona historia PZHGRiDO 1889 – 2009
Historia najstarszego w Polsce Związku Hodowców Gołębi Rasowych i Drobiu Ozdobnego związana jest z dniem 5 stycznia 1889 roku, kiedy to miłośnicy i hodowcy ptaków śpiewających z Poznania założyli Towarzystwo Ornitologiczne. Członkami Towarzystwa zostali także hodowcy gołębi rasowych i hodowcy drobiu. Towarzystwo Ornitologiczne zaczęło organizować wystawy i pokazy, które odbywały się dość regularnie, ciesząc się dużym zainteresowaniem społeczeństwa.
W okresie międzywojennym w Warszawie powstał Centralny Komitet ds. Hodowli Drobiu w Polsce.
4 maja 1937 roku Walne Zebranie Towarzystwa Ornitologicznego podjęło uchwałę o przystąpieniu do struktur CKHD, w tym samym roku powstała CKHD Sekcja Chowu Gołębi Rasowych. Członkowie Towarzystwa Ornitologicznego wzięli czynny udział w I Wszechpolskiej Wystawie Drobiu, Królików i Gołębi, która odbyła się w Warszawie 24-26 listopada 1922 roku. Zorganizowanie II Wszechpolskiej Wystawy CKHD powierzył hodowcom z Wielkopolski. Wystawa odbywała się 4-6 stycznia 1924 roku na terenie Targów Poznańskich. Okres II Wojny Światowej ograniczył w znacznym stopniu możliwość aktywnej działalności Towarzystwa Ornitologicznego, jednak już w 1945 roku hodowcy założyli Towarzystwo Ornitologiczne “Świt”. W grudniu 1945 roku członkowie Towarzystwa Ornitologicznego “Świt” zorganizowali pierwszą powojenną wystawę drobnego inwentarza.
We wrześniu 1947 roku na Walnym Zebraniu zatwierdzono nowy statut i zmieniono nazwę Towarzystwa na Okręgowy Związek Hodowców Drobnego Inwentarza. Już w lutym 1948 roku pod kierownictwem kol. Olecha Kasprzaka odbyła się wystawa, na której zapoczątkowano ustawienie osobnych stanowisk dla każdego gatunku zwierząt. Na przełomie stycznia i lutego 1949 roku odbyła się jubileuszowa wystawa z okazji 60 lecia istnienia związku. Wystawa odbyła się na terenie Międzynarodowych Targów Poznańskich pod patronatem Związku Samopomocy Chłopskiej. Na wystawie pokazano ok. 800 sztuk gołębi, 150 sztuk królików oraz piżmowce, świnki morskie, białe myszy i psy w kilku rasach.
W grudniu 1960 roku grupa hodowców pod przewodnictwem prezesa Antoniego Brombera zorganizowała Pierwszą Ogólnopolską Wystawę Gołębi Rasowych pod patronatem Poznańskiego związku HDI. W wystawie uczestniczyło 91 hodowców z wielu miast miedzy innymi z Warszawy, Łodzi, Przemyśla, Rzeszowa, Grudziądza, Bydgoszczy, Wrocławia, Gliwic, Cieszyna, Racotu, którzy zaprezentowali około 1000 gołębi w 50 rasach. Po rozpadzie struktur HDI, powstał Poznański Związek Hodowców Gołębi Rasowych i Drobiu Ozdobnego w Poznaniu, który został zarejestrowany 5 kwietnia 1975 roku w Urzędzie Spraw Wewnętrznych w Poznaniu. Kolejno prezesami związku byli: Jan Sybilski (1975-1977), Józef Karczmarek (1977-1999), Zdzisław Gogolewski (1999-2009).
We wrześniu 1999, po śmierci prezesa Józefa Kaczmarka, na prezesa Poznańskiego Związku wybrano kol. Zdzisława Gogolewskiego oraz nowy zarząd. Członkami zarządu za prezesury Zdzisława Gogolewskiego byli: Maciej Koliński, Zbigniew Dorynek, Paweł Lis, Jan Buszka, Ryszard Pasch, Krzysztof Kanicki, Stanisław Izydorek, Waldemar Kosicki, Janusz Jęsiak, Leon Guderski. Od tego momentu nastąpił intensywny i przyspieszony rozwój Poznańskiego Związku, a także rozbudowa jego siedziby na “Sielance” przy ul. Opolskiej 115, gdzie co niedzielę odbywają się spotkania hodowców, wymiana i sprzedaż gołębi oraz innych zwierząt.
W lutym 2000 roku pod przewodnictwem nowego prezesa zarządu i Poznańskiego Kolegium Sędziów, na terenie MTP odbyła się wystawa, na której 171 hodowców wystawiło 1700 gołębi w 102 rasach, a 35 hodowców 92 szt. drobiu ozdobnego w 32 rasach, oraz 137 królików w 14 rasach. Od 2000 roku w poznańskich wystawach licznie uczestniczą hodowcy z zagranicy, którzy chwalą dobrą organizację poznańskiej wystawy i możliwość wymiany, sprzedaży gołębi na organizowanej przy wystawie giełdzie. Od 2001 roku wystawy w Poznaniu powiększyły się do 3000 eksponatów tj. gołębi, drobiu i królików. Giełda nabrała takich rozmiarów, że wynajęto dodatkową halę przeznaczoną tylko do wymiany i sprzedaży nadwyżek hodowlanych. W roku 2000 na giełdzie oferowano ok. 5 tys. sztuk gołębi, a w roku 2006 ok. 15 tys. sztuk.
W lutym 2002 roku 172 hodowców wystawiło 2000 sztuk gołębi w 88 rasach, 16 hodowców 34 sztuki drobiu ozdobnego, a na pokazie ptaków egzotycznych zaprezentowano 30 kolorowych ptaszków. W 2003 roku poznańską wystawę wzbogaciła wystawa gołębi krókodziobych klubu Internationalen Kurzen Club (I.K.C), który ma siedzibę w Niemczech. 38 hodowców Klubu I.K.C wystawiło ok. 400 sztuk gołębi krótkodziobych w 24 rasach. Wystawa klubu I.K.C po raz drugi odbyła się w Poznaniu w 2006 roku, gdzie hodowcy zaprezentowali również ok. 400 sztuk gołębi krótkodziobych. Nowością w katalogu wystawy z roku 2003 było wprowadzenie sprzedaży gołębi z katalogu, gdzie hodowca już przy zgłoszeniu gołębi na wystawę podawał, które ptaki są przeznaczone do sprzedaży i za jaką kwotę. Innowacją było również podanie w katalogu nazwiska sędziego oceniającego daną rasę, co umożliwiło hodowcy zwrócić się do sędziego o wyjaśnienie oceny, jaką otrzymał jego gołąb.
Z inicjatywy Poznańskiego Związku w listopadzie 2004 roku odbyła się Pierwsza Krajowa Wystawa Gołębi Młodych, na której wystawiono 1250 gołębi w 82 rasach. Pozycja ta weszła już na stałe do kalendarza wystaw.
30 maja 2009 roku na Nadzwyczajnym Walnym Zebraniu Członków został wybrany nowy Zarząd w składzie: prezes – Godfryd Kuryło, wiceprezes ds. organizacyjnych – Mieczysław Rusinek, wiceprezes ds. hodowlanych – Stanisław Izydorek, skarbnik – Henryk Przybylski, sekretarz – Andrzej Lenarczyk, członkowie: Stanisław Antysiak, Wacław Bachorski, Bogdan Lisiewicz, Jerzy Pawliczak. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Członków zatwierdziło nowy statut.
Opracował: Jerzy Bogacz
W tekście wykorzystano opracowania: Olecha Kasprzaka, Macieja Kolińskiego i Eugeniusza Czepczyńskiego.